Роҷер Пенроуз (1931)
МуфассалҲамаи андарзҳои муаллиф
Шояд ин тасаввури ваҳшист: тамаддуни бошуур аз мо дар масофаи хеле дур қарор дорад. Ман фикр мекунам, дар дигар сайёраҳо чунин зиндагӣ вуҷуд дорад. Ӯро зарур аст, то пеш-пеши силсилаи ҳаводис биравад. Оне, ки бо мо рух медиҳад.
Ту идеяеро фикр кардаӣ. Дар назар он таври кофӣ бехирадона аст, то ба олами бехирад наздик шавӣ. Вале баъдан дармеёбӣ, ки дунё боз ҳам беақлтар аст, аз оне, ки тасаввураш мекардӣ ва бояд боз як идеяи беақлонаеро пайдо кард, то онро дарк бикунӣ. Илм низ, тақрибан, чунин сохта шудааст.
Ҳеч навъ сайёраҳои мувозӣ вуҷуд надоранд. Пай дар пай ҳастанд. Онҳо пас аз инфиҷорҳои бузург пайдо мешаванд. Пас аз охирин инфиҷор сайёраи мо ба вуҷуд омадааст. Ва мо ҳамроҳ бо онем.
Шояд. Бехирадию девонагӣ баъзан хуб аст. Зеро ки ҳарчӣ дар табиат, дар сохтори олам рух медиҳад, беақлии воқеист. Мехоникаи квантӣ девонагии комил аст. Вале вай кор мекунад. Зеро ки сайёра ақлашро бохтааст. Онро одами солим фаҳмида наметавонад. Бигиред, таври мисол, кайҳоншиносиро: вақт, фазо, инфиҷори бузург. Ана ту ғояро дарёфтӣ- дар назар он таври кофӣ бехирадона аст, то ки ба ин олами девона бархӯрд кунӣ. Вале баъдан мефаҳмӣ, ки олам боз ҳам беақлтар аз он аст, ки ту тасаввураш мекардӣ. Ва бояд боз як идеяи нисбатан беақлонатарро фикр бикунӣ, то онро бафаҳмию дарк бикунӣ. Ба ҳамин монанд, илм ҳам чунин сохта шудааст.