Ҳамаи андарзҳо
Шояд ин тасаввури ваҳшист: тамаддуни бошуур аз мо дар масофаи хеле дур қарор дорад. Ман фикр мекунам, дар дигар сайёраҳо чунин зиндагӣ вуҷуд дорад. Ӯро зарур аст, то пеш-пеши силсилаи ҳаводис биравад. Оне, ки бо мо рух медиҳад.
.jpg)
Дар олами машҳур миллион миллиард офтобро дарёфтан мумкин аст. Бинобар ҳамин, мо ҳамон қадар сайёраҳои ба Замин монандро дорем. Инкор кардани ҳаёт дар он бениҳоят фавқуллода аст. Агар он дар Замин пайдо шуда бошад, пас чаро дар ҳамон сайёраҳое, ки шароиташон ба Замин монанданд, ба вуҷуд намеоянд? Шояд шумораи онхо нисбат ба офтоб хеле кам бошад, аммо онҳо бояд бошанд. Метавон ҳаётро то 50, 70, 90 фоиз дар ҳамаи ин сайёраҳо инкор кард, аммо ҳамаи онҳоро инкор намудан ғайриимкон аст.
Масъала дар бораи он ки тамаддунҳои рушдёфта дар дигар қисмҳои олам вуҷуд доранд, ҳамеша бо се масъалаи номаълум дар муодилаи Дрейк алоқаманд буданд. Мо медонем, ки тақрибан чанд ситора мавҷуд аст. Мо намедонем, ки чӣ қадар ин ситораҳо сайёраҳое доранд, ки ҳаётро дастгирӣ мекунанд, чанд вақт ҳаёт пайдо мешавад ва ба пайдоиши махлуқоти соҳибақл оварда мерасонад ва тамаддун чӣ қадар метавонад қабл аз он ки аз байн равад. Мо ҳатто намедонем, ки тамаддуни баландтехнологӣ метавонад барои якчанд асрҳо вуҷуд дошта бошад ё не.
Зиндагии билогӣ дар бисёр ақсоми сайёра вуҷуд дорад. Ва на ҳама мавҷудоти зинда дар кайҳон бехатар ҳастанд. Баъзе ҷинсҳое, ки дорои дарки зиндагӣ ҳастанд, метавонанд барои мо хатари бузург эҷод кунанд.